حریم[۱] شخصی یا حریم خصوصی (به انگلیسی: Privacy) یعنی فضای مادی یا معنوی مخصوص به هر شخص که میخواهد از دخالت غیر معقول و بدون اجازه دیگران در امان باشد.[۲] با شروع دهه ،۱۹۲۰ دادگاههای آمریکا به موضوع حریم خصوصی توجه نشان دادند. این امر با پرونده اولمستد علیه ایالت متحده Olmstead v. United States در دیوان عالی آمریکا آغاز شد، پرونده ای که دیوان معتقد بود شنود مستلزم اخذ حکم بازرسی نیست زیرا متضمن تجاوز فیزیکی به حریم خصوصی نیست. حدوداً ۴۰ سال بعد در سال ۱۹۶۰ همان دیوان در پرونده گریزولد علیه کنتیکت Griswold v. Connecticut حکم داد که روابط زناشویی بین زوجین، حقی اساسی مربوط به حریم خصوصی است که قدمت بیشتری از منشور حقوق دارد.[۳]
حریم شخصی گاه مربوط به ناشناس بودن، یعنی تمایل به گمنام یا دور ماندن از عرصه عمومی است. انواع مختلفی از حریم نظیر حریم شخصی مالی، حریم شخصی سلامتی، حریم شخصی برخط و حریم شخصی اطلاعاتی تعریف شده است. درجهٔ شخصی یا خصوصی بودن اطلاعات به این بستگی دارد که عموم مردم چگونه این اطلاعات را دریافت و با آن برخورد خواهند کرد؛ که خود موضوعی است که به نوبهٔ خود به شرایط زمانی و مکانی وابسته است. مفهوم حریم شخصی بر مفهوم امنیت نیز تأثیر میگذارد؛ برای مثال، از موضوع سوءاستفاده گرفته تا امنیت اطلاعات. حریم شخصی همچنین میتواند به معنای حق بر بدن باشد.
حق مصونیت از تعرض حکومت، شرکتها، یا افراد به حریم شخصی در بسیاری از کشورها تحت عنوان قوانین حفظ حریم شخصی وجود دارد و در برخی موارد در قانون اساسی آنها آمده است. البته تقریباً همه کشورها قوانینی دارند که به نوعی دایره حریم شخصی را محدود میکند؛ مثل قانون مربوط به مالیات، که معمولاً به اطلاعات مربوط به سود یا درآمد شخصی نیاز دارد. گاه ممکن است حریم شخصی فردی در تضاد با قوانین آزادی بیان باشد. گاه برخی قانونها موجب افشای عمومیِ اطلاعاتی میشوند که در کشورها و فرهنگهای دیگر، خصوصی تلقی میشوند. حریم شخصی از منظر فرهنگی امری کاملاً نسبی است؛ یعنی به فرهنگ جامعه بستگی دارد که آن هم تحت تأثیر اقتصاد و فناوری است.[۴] گاه افراد اطلاعات شخصی خود را داوطلبانه افشا میکنند؛ مثلاً برای بهدستآوردن منفعت، بهمنظور تبلیغات، هنگام شرکت در مسابقهها و قرعهکشیها، و غیره.[۵] افشای اطلاعات شخصی گاه منجر به سوءاستفاده از آن توسط دیگران و دزدی هویت میشود.
صفحه اصلی